Rola ojca

Rola taty – tak często pomijana… ,,Ojcostwo” jest pojęciem złożonym. W jego skład wchodzi zarówno relacja mężczyzny z dzieckiem, jak i jego relacja z matką dziecka. Ojciec musi nauczyć się bycia ojcem, co niejednokrotnie uznaje się za najbardziej charakterystyczną cechę ojcostwa. Cordes twierdzi nawet, że ojcostwo nie jest dla mężczyzny rzeczą naturalną (Kubińska, Kubińska, 2014, za: Cordes, 2005). Aby się powiodło, niezbędna jest dojrzałość psychologiczna mężczyzny (Pospiszyl, 1980). Inną, znacząco różniącą ojca od matki kwestią jest to, że miłość ojcowska, w odróżnieniu od miłości matczynej, nie jest miłością bezwarunkową (Michałowska, Daniłowicz, 2011, za: Fromm, 1994).

Ciekawymi są wyniki badań, które wskazują, że podjęcie się ojcowskich zadań daje mężczyźnie sposobność do osiągnięcia nowych umiejętności, zwłaszcza społecznych oraz sprzyja indywidualnemu rozwojowi w innych obszarach (Pospiszyl, 1980). Przede wszystkim ojcostwo zaangażowane traktowane jest obecnie  jako źródło spełnienia i satysfakcji, które zaspokaja psychologiczne potrzeby mężczyzny (Włodarczyk, 2014, za: Sikorska, 2009; Szulich-Kałuża, Wadowski, 2014). Okazuje się nawet, że to ojcowie dużo silniej odczuwają stres podczas oczekiwania na dziecko (Czub, 2014, za: Noppe, Noppe, Hughes, 1991). Autorzy tego samego badania doszli również do wniosku, że ojcowie mający pozytywne nastawienie wobec bycia ojcem, a także mający wysokie poczucie sprawstwa, dużo chętniej spędzają czas z noworodkiem oraz pomagają matce w codziennych czynnościach pielęgnacyjnych przy dziecku. Choć kształtowanie się przywiązania dziecka często kojarzone jest z postacią matki, liczne badania wskazują, że dziecko buduje przywiązanie również wobec innych osób znaczących, w tym ojca (Czub, 2014, za: Belsky, 1999; Grossmann i in., 2002; George, Cummings, Davies, 2010). To w obecności ojca, w pierwszych dwóch latach życia, malec dużo więcej uśmiecha się oraz wokalizuje! (Czub, 2014, za: Phares, 1996). Na pozytywny stosunek ojca wobec nowonarodzonego dziecka oraz na jakość relacji przywiązaniowej silnie oddziałuje relacja mężczyzny z partnerką, a także temperament noworodka oraz mężczyzny (Czub, 2014, za: Belsky, 1996). Bardzo znaczącym jest zaufanie jakim partnerka obdarza mężczyznę, ponieważ to dzięki niemu ma on wiarę w to, że posiada niezbędne kompetencje, aby opiekować się dzieckiem, co oddziałuje na odczuwanie przez niego satysfakcji w kontakcie z malcem (ważna informacja dla Pań 🙂 ) (Czub, 2014, za: Pudasainee – Kapri, Razza, 2013). Charakterystycznym dla ojcowskiej roli jest umiejętność mężczyzny do ,,bycia partnerem w zabawie i poznawaniu świata” (Czub, 2014, s. 79). Wykazano, że ojciec, odmiennie od matki, dużo więcej czasu spędza z maluchem na zabawie (Czub, 2014, za: Grossmann i in., 2002). Co interesujące, wiele osób uważa, że robi to dużo lepiej niż kobieta 🙂 To samo tyczy się przekazywania dziecku wiedzy (Włodarczyk, 2014, za: Sikorska, 2009).

Tatusiowie, pamiętajcie – jesteście ważni! ☺

Elżbieta Bielecka – psycholog OA SRK